Những kẻ nói dối có thể được tiêm vắc-xin Covid nhắc lại trước những người cần tiêm

Vì hiện tại các cơ quan quản lý y tế hàng đầu của Hoa Kỳ đã đưa ra phán quyết về các mũi tiêm tăng cường vắc-xin Covid-19, vậy chính xác thì những ai sẽ dược tiêm trong những tuần tới? Đáng buồn thay, quá nhiều người không phù hợp và quá ít người là đối tượng phù hợp, điều này góp phần làm tăng thêm sự lộn xộn cho quá trình triển khai vốn đã không suôn sẻ.

Tháng trước, chính quyền Biden đã hấp tấp với mũi tiêm nhắc lại, kêu gọi tiêm lần thứ ba cho toàn bộ người trưởng thành trước khi có sự đánh giá từ Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA; Food and Drug Administration) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC; Centers for Disease Control and Prevention), và trước khi các cơ quan có thể xem xét dữ liệu về bất kỳ mũi tiêm nào nào ngoại trừ dữ liệu được thực hiện bởi Tập đoàn Pfizer và BioNTech SE. Cả hai đơn vị này đều đã được cân nhắc trong tuần vừa qua, trong bối cảnh các cố vấn bên ngoài đặt ra nghi ngờ về sự cần thiết của việc tiêm nhắc lại toàn dân, khi mà sự bảo vệ đối với loại bệnh nghiêm trọng vẫn đang được giữ vững. Tuy nhiên, kết quả là sự cấp phép quá rộng - bao gồm tất cả những người trên 18 tuổi có rủi ro mắc bệnh cao hơn vì công việc hoặc vấn đề sức khỏe - đến nỗi bất kỳ người trưởng thành nào đã tiêm vắc-xin Pfizer đều có thể tiêm mũi thứ ba, sáu tháng sau lần thứ hai nếu họ sẵn sàng nói dối. Cùng thời điểm đó, hàng triệu người Mỹ từ 65 tuổi trở lên không thể tiêm một mũi nữa nếu họ đã tiêm một loại vắc-xin khác.

Các quan chức và chuyên gia đã phải đưa ra một loạt quyết định khó khăn dựa trên những dữ liệu hạn chế. Nhưng thật khó để nói rằng kết quả cuối cùng là rõ ràng, cho dù là dựa trên bằng chứng hay là vì kết quả tốt nhất dành cho cho sức khỏe cộng đồng.

Pfizer ban đầu đã yêu cầu phê duyệt mũi tăng cường cho những người từ 16 tuổi trở lên. Nhưng thay vào đó, FDA đã làm theo lời khuyên của nhóm chuyên gia bên ngoài và chỉ cấp phép mũi tăng cường Pfizer cho người lớn từ 65 tuổi trở lên và những người có nguy cơ cao do công việc hoặc có các vấn đề sức khỏe khác. Tuy nhiên, nó không làm rõ những yêu cầu về điều kiện để được tiêm.

Tuần này, Ủy ban Cố vấn về Thực hành Tiêm chủng (Advisory Committee on Immunization Practices ; ACIP) của CDC, cơ quan đặt ra chính sách tiêm vắc-xin quốc gia, đã họp để cung cấp thêm các hướng dẫn. Nhóm này cực lực đề xuất tiêm tăng cường cho nhóm từ 65 tuổi trở lên và những người từ 50 đến 64 có nguy cơ cao trong việc mắc bệnh Covid mức độ nghiêm trọng. Những người trưởng thành có nguy cơ từ 18 đến 49 tuổi nhận được một khuyến nghị hạn chế hơn, kêu gọi họ tự đánh giá rủi ro-lợi ích cá nhân trong việc nhận liều vắc-xin thứ ba, vì có ít bằng chứng hơn về nhu cầu cần tiêm trong nhóm tuổi này. Nhưng trên thực tế, điều này có thể chẳng có ích gì vì ai cũng có thể tự khai là có bệnh để được tiêm.

Ban hội thẩm đã bỏ phiếu chống lại việc tiêm mũi thứ ba cho những người làm việc ở những nơi có rủi ro cao, vì lo ngại rằng nó sẽ mở ra cánh cửa tiêm nhắc lại quá rộng rãi, nhưng Giám đốc CDC, ông Rochelle Walensky đã bác bỏ ban hội thẩm. Đó được cho là bước đi đúng đắn dành cho các nhân viên y tế, khi mà việc ngăn ngừa lây nhiễm có thể giúp họ tiếp tục làm việc trong các bệnh viện quá tải. Nhưng khả năng đáp ứng đủ điều kiện vượt ra ngoài nhóm này.

Một khía cạnh rắc rối khác: Các đơn vị sẵn sàng chấp nhận bằng chứng yếu kém và hậu quả tiêu cực tiềm ẩn, bao gồm các rủi ro an toàn vẫn chưa được biết đến và khả năng các công ty chuyển hướng nguồn cung cho các đợt tiêm chủng đầu tiên ở nơi nào đó trên thế giới, để cho phép sử dụng rộng rãi vắc-xin Pfizer-BioNTech. Nhưng họ không sẵn lòng làm điều tương tự cho những người thực sự có nguy cơ cao hơn mà đã tiêm vắc xin từ Tập đoàn Moderna hoặc Johnson & Johnson, có nghĩa là một thanh niên 25 tuổi mắc bệnh hen suyễn được tiêm Pfizer-BioNTech có thể đủ điều kiện để tiêm nhắc lại trước một người cao tuổi mắc nhiều bệnh đi kèm đã tiêm vắc xin của Moderna, dù hai loại vắc-xin này sử dụng cùng một công nghệ mRNA.

Đúng là có rất ít bằng chứng về việc tiêm lẫn lộn vắc-xin, đó là lý do tại sao FDA đang hạn chế. Nhưng không phải là không có chút dữ liệu nào. Vương quốc Anh đã tạo ra đủ dữ liệu để thấy thoải mái với việc kết hợp vắc-xin rộng rãi trong chương trình tiêm tăng cường và không có bằng chứng rõ ràng về việc gia tăng nguy cơ. FDA thậm chí còn đặt ra tiền lệ cho sự linh hoạt (trong tiêm lẫn lộn vắc-xin) vào tháng 8 bằng cách cho phép những người bị suy giảm miễn dịch tiêm kết hợp vắc xin mRNA. Phải thừa nhận, các tham luận viên bên ngoài của CDC đã phản đối việc tách vắc-xin kiểu này và lập luận rằng nên tiêm phòng cho những người có nguy cơ cao bất kể phác đồ ban đầu là gì, nhưng họ không có quyền đề xuất nó.

Việc quy trình cấp phép của Hoa Kỳ nên có sự mềm dẻo nhất định trong thời đại dịch là một điều hợp lý. Chỉ là sự mềm dẻo này đang được áp dụng một cách không nhất quán và thiếu các ưu tiên phù hợp. Và điều này khiến cho một số người dễ tổn thương phải đối mặt với rủi ro thực sự.